Nazwy gwiazd i konstelacji, które warto znać

Jeżeli interesuje cię bezkres kosmosu, lubisz nocą patrzeć w gwiazdy i fotografować wschody albo zachody słońca, to ten artykuł z pewnością jest dla ciebie. Jakie wyróżniamy podstawowe gwiazdy i konstelacje? Jakie są ich polskie i łacińskie nazwy? Skąd one pochodzą? I co jeszcze warto o nich wiedzieć? Na pytania te znajdziesz odpowiedź poniżej. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem.

Gwiazdozbiór

Gwiazdozbiory w mowie potocznej nazywane są konstelacjami. Gwiazdozbiory to pewne obszary tak zwanej strefy niebieskiej, które posiadają umowne określone granice. Gwiazdy z biegiem lat łączono w symboliczne kształty. Nadano im nazwy. Większość z tych nazw wzięto z mitologii, choć oczywiście nie wszystkie.

Uchwała Międzynarodowej Unii Astronomicznej z roku 1922 przyjęła podział nieba na 88 gwiazdozbiorów. Ten podział obowiązuje do dzisiaj. Wszystkie gwiazdy, które tworzą konstelacje, nie są ze sobą w żaden sposób związane fizycznie. Ich bliskie położenie w przestrzeni niebieskiej wywołane jest efektem geometrycznym rzutowania ich położeń na sferę niebieską.

Historia

Początki łączenia gwiazd w konstelacje sięgają antyku. Najstarsze zapiski na ich temat pochodzą z roku 4000 przed naszą erą. Warto jednak wiedzieć, że starożytni oraz średniowieczni ludzie nie dzielili całej sfery niebieskiej na poszczególne konstelacje. Spośród wszystkich jasnych gwiazd natomiast wyróżniali najbardziej charakterystyczne grupy. Nazwali je gwiazdozbiorami. Większość ich nazw zaczerpnęli z mitologii, na przykład Astromeda czy Porseusz.

Mapa gwiazd

Jest to inaczej mapa nieba. Na mapach gwiazd zaznaczane są pewnego rodzaju linie. Łączą one poszczególne gwiazdy w konkretnej konstelacji. Odwzorowują jednocześnie ich kształty. Należy jednak wiedzieć, że IAU określa konstelacje poprzez jej granice czy wytyczone współrzędne nieba Nie określa ich przez wzór gwiazdozbioru.

Na mapie nieba zaznacza się gwiazdozbiory oraz ich granice. To również zaznaczanie układu gwiazd w danym gwiazdozbiorze. Warto wiedzieć, że wygląd nieba nocą zmienia się wraz z położeniem Słońca. W praktyce znaczy to tyle, że to, jakie gwiazdozbiory widzimy na niebie zależy od ego, w jakim miejscu na kuli ziemskiej się znajdujemy. Na półkuli północnej będzie inny widok, niż na południowej. Ten widok będzie też różny zimą oraz latem.

Gwiazdozbiór Andromedy (Andromeda)

To pierwszy gwiazdozbiór w naszym zestawieniu. Ustanowiony został przez starożytnych Greków w II wieku przed naszą erą. Wchodzi w skład rodziny konstelacji Perseusza. Znajdują się w nim takie gwiazdy jak: Sirrah, Mirach czy Alamak.

To konstelacja nieba północnego. Dziewiętnasta pod względem wielkości. W naszym kraju tą konstelację możemy oglądać od lata do zimy. Warto wiedzieć, że najlepsze warunki do obserwacji w Polsce występują jesienią.

Gwiazdozbiór Woźnicy (Auriga)

To kolejna konstelacja nieba północnego. Znana była już w starożytności. Zajmuje dwudziestą pierwszą pozycję jeśli chodzi o wielkość. W naszym kraju możemy obserwować ten gwiazdozbiór od jesieni do wiosny. Przedstawia postać mężczyzny, dokładnie woźnicy. W prawej dłoni trzyma on bat, a lewą ręką tuli kozę wraz z małymi koźlętami. Najjaśniejsza gwiazda tej konstelacji to Kapella.

Gwiazdozbiór Smoka (Draco)

To jedna z najwcześniej nazwana konstelacja nieba północnego. Pod względem wielkości zajmuje ósme miejsce. W naszym kraju dobrze widać ją właściwie przez cały rok. Najlepiej obserwować ją jednak wiosną albo latem. Warto wiedzieć, że konstelacja ta nie jest gwiazdozbiorem najjaśniejszym. Obserwacja najbardziej charakterystycznych punktów wymaga więc skupienia.

Gwiazdozbiór Oriona (Orion)

Gwiazdozbiór został ustalony już w starożytnej Mezopotamii. Nazywana była wtedy Uru-anna. Tłumaczymy to jako Światło Nieba. Zajmuje dwudzieste szóste miejsce pod względem wielkości. W naszym kraju tą konstelację można obserwować od października do początku marca.

Gwiazdy, które tworzą ten gwiazdozbiór widoczne są na obu półkulach. Charakterystyczne elementy, które należą do tej konstelacji to mgławica M24. Jest jedną z najjaśniejszych elementów w sferze niebieskiej.

Gwiazdozbiory w Polsce

Są takie konstelacje, które w Polsce widoczne są przez cały rok. Są to:

• Wielka Niedźwiedzica,
• Mała Niedźwiedzica,
• Smok,
• Żyrafa.

Inne gwiazdozbiory również widoczne są w naszym kraju, jednak nie można obserwować ich przez wszystkie dwanaście miesięcy. Te konstelacje to gwiazdozbiory: Andromedy, Barana, Bliźniąt, Delfina, Hydry, Byka, Centaura czy Jednorożca. W Polsce też oglądać konstelację Korony Południowej oraz Północnej, Oriona, Koziorożca, Perseusza, Małego oraz Wielkiego Psa.

Podsumowanie

Najważniejsze informacje, które warto znać na temat gwiazdozbiorów to:

• gwiazdozbiory to grupy gwiazd, zwane też konstelacjami,
• obecnie istnieje aż 88 konstelacji; ich współrzędne określiła Międzynarodowa Unia Astronomiczna,
• aż 48 gwiazdozbiory zostały nazwane przez starożytnych Greków,
• większość z nich nosi nazwy pochodzące z mitologii,
• niektóre konstelacje widoczne są w Polsce przez cały rok.